جداسازی داده های خارج از رده به روش تک متغیره و چند متغیره در داده های ژئوشیمی محدوده طلای اپی ترمال ساری گونای

داده­های پرت در ژئوشیمی اکتشافی بسیار مهم هستند و می­توانند اثرات زیادی بر نتایج روش­های آماری از جمله جداسازی آنومالی از زمینه داشته باشند. بنابراین یکی از اولین مراحل پیش پردازش در تحلیل داده­های ژئوشیمیایی، تشخیص و تصمیم­گیری در مورد حذف یا تصحیح آن­ها است. این داده­ها را به 3 روش تک متغیره، دو متغیره و چند متغیره می­توان شناسایی کرد که هدف از این تحقیق جداسازی آن­ها با استفاده از روش­های تک متغیره و چند متغیره است. با این حال، با توجه به این که داده­های ژئوشیمیایی به صورت ترکیبی هستند قبل از هر تجزیه و تحلیلی باید از یک تبدیل مناسب برای رفع این مشکل استفاده کرد. خانواده تبدیل لگاریتمی ریشه­ای از مناسب­ترین تبدیل­ها برای این کار هستند که از بین آن­ها تبدیل ریشه­ای ایزومتریک برای این مطالعه انتخاب شد. پس از اعمال تبدیل ایزومتریک بر روی داده­ها، روش­های نمودار جعبه­ای و فاصله­ی ماهالانوبیس مقاوم به ترتیب برای تشخیص آن­ها به روش­های تک متغیره و چند متغیره انتخاب شدند. در روش تک متغیره از چارک سوم به اضافه یک و نیم برابر فاصله­ی چارکی به عنوان حد آستانه و در روش چند متغیره از یک حد آستانه­ی تصحیح شده بر اساس تابع توزیع تجربی مربع فاصله ماهالانوبیس مقاوم و تابع توزیع مربع کای برای این کار استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می­دهد که با توجه به ماهیت چند متغیره بودن داده­های ژئوشیمی اکتشافی، استفاده از روش­های چند متغیره برای تشخیص داده­های پرت با دقت بیشتری همراه خواهد بود.